Làm Tròn Số Thập Phân – Thông tin tuyển sinh đào tạo Đại học Cao đẳng

Cách gọi tên các hàng trong một số thập phân

Trước tiên, cần xác định hàng làm tròn (còn gọi là hàng quy tròn). Trong một số thập phân dương, ta gọi tên vị trí các chữ số của nó như mô tả sau đây:

Như vậy:

• từ dấu phẩy về phía bên trái, lần lượt là: hàng đơn vị, hàng chục, hàng trăm, hàng nghìn, …
• từ dấu phẩy về phía bên phải, lần lượt là: hàng phần mười, hàng phần trăm, hàng phần nghìn, hàng phần chục nghìn, …

Cách làm tròn số

Ví dụ 1: Làm tròn số 24,037 đến hàng phần mười ta được kết quả là 24,0.

Ví dụ 2: Làm tròn số 2156,8 đến hàng chục ta được kết quả là 2160.

Ví dụ 3: Làm tròn số -45,91 đến hàng phần mười ta được kết quả là -45,9.

Làm tròn số thập phân là gì?

Trong toán học, làm tròn số thập phân là một kỹ thuật được sử dụng để ước tính hoặc tìm các giá trị gần đúng và giới hạn số lượng vị trí thập phân. Làm tròn số thập phân là một hoạt động mà chúng ta thường gặp trong cuộc sống hàng ngày.

Một số ứng dụng vật lý của số thập phân làm tròn là ước tính chi phí của các mặt hàng, khoảng cách giữa hai điểm, chiều dài của đồ vật và trọng lượng của hàng hóa. Các đại lượng này được ước tính bằng cách làm tròn các giá trị của chúng đến một độ chính xác đã cho.

Làm thế nào để làm tròn?

Làm tròn là một kỹ thuật số học để tìm giá trị gần đúng của một số chính xác. Các số thập phân được làm tròn thành một chữ số thập phân được chỉ định để làm cho chúng dễ hiểu và dễ quản lý, thay vì có một chuỗi dài các chữ số thập phân.

Trong bài này, chúng ta sẽ học cách làm tròn số thập phân  ở các chữ số thập phân khác nhau.

• Làm tròn số thập phân đến số nguyên gần nhất.
• Làm tròn đến phần mười gần nhất hay nói cách khác là đến một chữ số thập phân.
• Làm tròn đến hàng trăm gần nhất cũng giống như làm tròn đến hai chữ số thập phân.

Làm tròn số thập phân đến số nguyên gần nhất

Khi làm tròn một số thập phân đến số nguyên gần nhất, chữ số hàng chục được kiểm tra xem nó lớn hơn hay nhỏ hơn 5. Nếu số mười bằng hoặc lớn hơn 5, thì số đó được làm tròn lên và nếu chữ số hàng chục nhỏ hơn 5 thì số số được làm tròn xuống.

Làm tròn một số khi chữ số hàng chục lớn hơn hoặc bằng 5 chỉ đơn giản là thêm 1 đơn vị vào chữ số hàng đơn vị hoặc chữ số đầu tiên ở bên trái dấu thập phân. Sau đó, bạn viết các số còn lại sau khi bỏ tất cả các số sang phải sau dấu thập phân.

ví dụ 1

Xét số 47. 68. Làm tròn số đến số nguyên gần nhất.

• Trong trường hợp này, chữ số hàng đơn vị là 3 và chữ số hàng phần mười là 6
• Chữ số hàng đơn vị là 7 và chữ số hàng phần mười là 6. Vì chữ số hàng phần mười lớn hơn năm nên thêm một chữ số hàng đơn vị, ta được 48. 68.
• Viết số không có dấu thập phân và các chữ số sau dấu thập phân.
• Cuối cùng, 48 là câu trả lời.

Hãy thực hiện một kịch bản khác trong đó chữ số phần mười nhỏ hơn hoặc bằng 4. Trong trường hợp này, chữ số hàng đơn vị không thay đổi và do đó, số được viết lại bằng cách bỏ dấu thập phân và số s sau dấu thập phân.

Ví dụ 2

Xét một số khác 65. 468. Làm tròn số đến số nguyên gần nhất.

• Chữ số hàng đơn vị của số này là 5 và chữ số hàng phần mười là 4.
• Vì chữ số hàng chục là 4 nên chữ số hàng đơn vị không đổi là 65. 468.
• Viết lại số bằng cách bỏ dấu thập phân và tất cả các số sau nó.
• Do đó, 65 là câu trả lời.

1. Cách làm tròn số thập phân

Đầu tiên ta sẽ nói về số thập phân. Số thập phân là số gồm có hai phần: phần nguyên và phần thập phân, được ngăn cách nhau bởi dấu phảy.

Ví dụ 1:

23,5 là số thập phân có phần nguyên là 23, phần thập phân là 5.

3,2 là số thập phân có phần nguyên là 3, phần thập phân là 2.

18,9 là số thập phân có phần nguyên là 18, phần thập phân là 9.

154,3 là số thập phân có phần nguyên là 154, phần thập phân là 3.

1000,34 là số thập phân có phần nguyên là 1000, phần thập phân là 34.

Mặc dù số thập phân được chia làm hai phần nhưng khi làm tròn số thập phân ở phần nguyên hay phần thập phân thì cách làm vẫn tương tự nhau. Ta có thể nói đơn giản các bước làm tròn số thập phân như sau:

• Bước 1: Xác định chữ số của hàng cần làm tròn.
• Bước 2: Tìm chữ số ngay bên phải hàng làm tròn.
• Bước 3: So sánh số tìm được ở bước 2 với 5:
  • Nếu số đó nhỏ hơn 5, ta giữ nguyên chữ số của hàng cần làm tròn, thay các số bên phải hàng làm tròn bằng 0. 
  • Nếu số đó lớn hơn hoặc bằng 5, ta cộng thêm 1 vào chữ số ở hàng làm tròn, thay các số bên phải hàng làm tròn bằng 0.

Để hiểu rõ hơn, chúng ta cùng xem qua các ví dụ sau.

Ví dụ 2: Làm tròn 128,453 đến hàng phần trăm.

Áp dụng các bước vừa nêu:

• Bước 1: Xác định chữ số của hàng cần làm tròn

Hàng phần trăm: 5

• Bước 2: Tìm chữ số ngay bên phải hàng cần làm tròn

Chữ số ngay bên phải là hàng phần nghìn: 3

• Bước 3: So sánh số vừa tìm được ở bước 2 với 5

Ta có 3 < 5 nên ta giữ nguyên số ở hàng cần làm tròn, thay các số bên phải hàng làm tròn bằng 0. Ta được:

128,450 = 128,45

Vậy 128,453 làm tròn đến hàng phần trăm là 128,45.

Ví dụ 3: Làm tròn 12,7 đến hàng đơn vị

Áp dụng các bước vừa nêu:

• Bước 1: Xác định chữ số của hàng cần làm tròn

Hàng đơn vị: 2

• Bước 2: Tìm chữ số ngay bên phải hàng cần làm tròn

Chữ số ngay bên phải là hàng phần mười: 7

• Bước 3: So sánh số vừa tìm được ở bước 2 với 5

Ta có 7 > 5 nên ta cộng 1 vào chữ số ở hàng cần làm tròn, thay các số bên phải hàng làm tròn bằng 0. Ta được:

13,0 = 13

Vậy 12,7 làm tròn đến hàng đơn vị là 13.

Ví dụ 4: Làm tròn 178,5 đến hàng chục.

Áp dụng các bước vừa nêu:

• Bước 1: Xác định chữ số của hàng cần làm tròn

Hàng chục: 7

• Bước 2: Tìm chữ số ngay bên phải hàng cần làm tròn

Chữ số ngay bên phải là hàng đơn vị: 8

• Bước 3: So sánh số vừa tìm được ở bước 2 với 5

Ta có 8 > 5 nên ta cộng 1 vào chữ số ở hàng cần làm tròn, thay các số bên phải hàng làm tròn bằng 0. Ta được:

180,0 = 180

Vậy 178,5 làm tròn đến hàng chục là 180.

Ví dụ 5: Làm tròn 174,543 đến hàng phần mười

Áp dụng các bước vừa nêu:

• Bước 1: Xác định chữ số của hàng cần làm tròn

Hàng phần mười: 5

• Bước 2: Tìm chữ số ngay bên phải hàng cần làm tròn

Chữ số ngay bên phải là hàng phần trăm: 4

• Bước 3: So sánh số vừa tìm được ở bước 2 với 5

Ta có 4 < 5 nên ta giữ nguyên số ở hàng cần làm tròn, thay các số bên phải hàng làm tròn bằng 0. Ta được:

174,500 = 174,5

Vậy 174,543 làm tròn đến hàng phần trăm là 174,5.

Ví dụ 6: Làm tròn 1984,7542 đến hàng trăm

Áp dụng các bước vừa nêu:

• Bước 1: Xác định chữ số của hàng cần làm tròn

Hàng trăm: 9

• Bước 2: Tìm chữ số ngay bên phải hàng cần làm tròn

Chữ số ngay bên phải là hàng chục: 8

• Bước 3: So sánh số vừa tìm được ở bước 2 với 5

Ta có 8 > 5 nên ta cộng thêm 1 vào số ở hàng làm tròn, thay các số bên phải hàng làm tròn bằng 0. Ta được:

2084,7542

Thay các số bên phải hàng làm tròn bằng 0

2000,0000 = 2000

Vậy 1984,7542 làm tròn đến hàng phần trăm là 2000.

Ví dụ 7: Làm tròn số 75,5 đến hàng đơn vị

Áp dụng các bước vừa nêu:

• Bước 1: Xác định chữ số của hàng cần làm tròn

Hàng đơn vị: 5

• Bước 2: Tìm chữ số ngay bên phải hàng cần làm tròn

Chữ số ngay bên phải là hàng phần mười: 5

• Bước 3: So sánh số vừa tìm được ở bước 2 với 5

Ta có 5 = 5 ta cộng thêm 1 vào chữ số ở hàng làm tròn, thay các số bên phải hàng làm tròn bằng 0. Ta được:

76,0 = 76

Vậy 75,5 làm tròn đến hàng đơn vị là 76.

*Ký hiệu xấp xỉ: 

Khi một số a được làm tròn thành số b. Ta có thể nói a xấp xỉ b hoặc a gần bằng b. Ký hiệu như sau:

2. Bài tập ứng dụng cách làm tròn số thập phân

Bài 1: Làm tròn các số thập phân sau

a. Làm tròn 34,67 đến hàng chục

b. Làm tròn 178,3 đến hàng đơn vị

c. Làm tròn 89,123 đến hàng phần mười

d. Làm tròn 78,8878 đến hàng phần trăm.

Bài 2: 124,56 làm tròn đến hàng đơn vị

A. 123

B. 125

C. 124,6

D. 124

Bài 3: 85,43 làm tròn đến hàng phần mười

A. 85

B. 85,5

C. 85,4

D. 85,5

Bài 4: 109,65 làm tròn đến hàng chục

A. 110

B. 109

C. 109,6

D. 109,7

Bài 5: 85,1564 làm tròn đến hàng phần trăm

A. 85,1

B. 85,2

C. 85,16

D. 85,15

Vậy là chúng ta đã hiểu được cách làm tròn một số thập phân. Đây là một kiến thức rất quan trọng, áp dụng rất nhiều vào thực tiễn, các bạn học sinh cần hiểu rõ và luyện tập nhiều hơn.

Chịu trách nhiệm nội dung: GV Nguyễn Thị Trang

Nếu chữ số đầu tiên bỏ đi nhỏ hơn 5 thì ta giữ nguyên bộ phận còn lại.

Bài này sẽ giúp các bạn học được quy tắc làm tròn các số thập phân.

1. Ví dụ:

Ví dụ 1: Làm tròn các số thập phân 4,3 và 4,9 đến hàng đơn vị:

Trên hình 4, ta thấy hai số nguyên 4 và 5 cùng gần với số thập phân 4,3 nhưng 4 gần với 4,3 hơn là 5 nên ta viết (4,3 approx 4) (kí hiệu  đọc là “gần bằng” hoặc “xấp xỉ”). 5 gần với 4,9 hơn là 4, nên ta viết (4,9 approx 5.)

Để làm tròn một số thập phân đến hàng đơn vị, ta lấy số nguyên gần với số đó nhất.

Ví dụ 2: Làm tròn số 72 900 đến hàng nghìn (nói gọn là làm tròn nghìn):

Do 73 000 gần với 72 900 hơn là 72 000 nên ta viết: (72,900 approx 73,000) (tròn nghìn).

Ví dụ 3: Làm tròn số 0,38134 đến hàng phần nghìn (còn nói là làm tròn số 0,8134 đến chữ số thập phân thứ ba):

Do 0,813 gần với 0,8134 hơn là 0,814 nên ta viết: (0,8134 approx 0,813) (làm tròn đến chữ số thập phân thứ ba).

Tất cả nội dung bài viết. Các em hãy xem thêm và tải file chi tiết dưới đây:

>> Học trực tuyến lớp 7 trên Tuyensinh247.com cam kết giúp học sinh lớp 7 học tốt, hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả.

Trong vài trường hợp sử dụng Excel, bạn sẽ cần làm tròn số đến số gần nhất do giá trị thập phân không đáng kể, hoặc bạn sẽ cần dữ liệu là một số nguyên để đơn giản hóa quá trình tính toán. Điện máy XANH sẽ chia sẻ cho bạn 5 cách làm tròn số trong Excel đơn giản nhất nhé.

1Làm tròn số bằng cách thêm định dạng số

Bước 1: Chọn ô/dãy ô bạn muốn định dạng, sau đó chọn General trên thanh công cụ

Bước 2: Chọn Thêm định dạng số (More Number Formats).

Bước 3: Chọn định dạng phù hợp, chẳng hạn như Tiền tệ (Currency), Kế toán (Accounting), Tỉ lệ phần trăm (Percentage),…

Bước 4: Nhập số lượng vị trí thập phân mà bạn muốn hiển thị tại ô Vị trí thập phân (Decimal places).

Decimal places tượng trưng cho số đằng sau dấu phẩy.

Ngoài ra, bạn cũng có thể thực hiện nhanh bằng công cụ Tăng thập phân (Increase Decimal) hoặc Giảm thập phân (Decrease Decimal) ở thanh công cụ.

2Sử dụng hàm làm tròn số lên

Hàm ROUNDUP dùng để làm tròn số lên, ra xa số 0 (không).

Ví dụ: =ROUNDUP(3.275, 1) nghĩa là làm tròn số 3,275 lên đến 1 chữ số thập phân. Kết quả hiển thị sẽ là 3,3.

3Sử dụng Hàm làm tròn số xuống

Hàm ROUNDDOWN dùng để làm tròn số xuống, tiến đến số 0 (không).

Ví dụ: =ROUNDDOWN(3.275,1) nghĩa là làm tròn số 3,275 xuống đến 1 chữ số thập phân. Kết quả hiển thị sẽ là 3,2.

4Hàm làm tròn một số đến số gần nhất

Hàm ROUND dùng để làm tròn một số đến số gần nhất với số chữ số thập phân đã xác định.

Ví dụ: =ROUND(3.275,2) nghĩa là làm tròn số 3,275 đến 2 chữ số thập phân. Kết quả hiển thị sẽ là 3,28.

5Cách làm tròn với hàm ODD và EVEN

Hàm ODD

Hàm ODD dùng để làm tròn lên tới số nguyên lẻ gần nhất, ra xa số 0 (không).

Ví dụ: =ODD(3.275) nghĩa là làm tròn số 3,275 lên đến số nguyên lẻ gần nhất. Kết quả hiển thị sẽ là 5.

Khi sử dụng hàm ODD, bất kể dấu của số là gì, giá trị luôn được điều chỉnh làm tròn lên theo nguyên tắc ra xa số 0 (không). Nếu số là số nguyên lẻ, sẽ không xảy ra việc làm tròn nào.

Ví dụ: =ODD(-3.275) nghĩa là làm tròn số -3,275 lên đến số nguyên lẻ gần nhất. Kết quả hiển thị sẽ là -5.

Hàm EVEN

Hàm EVEN dùng để làm tròn lên tới số nguyên chẵn gần nhất, ra xa số 0 (không)

Ví dụ: =EVEN(3.275) nghĩa là làm tròn số 3,275 lên đến số nguyên chẵn gần nhất. Kết quả hiển thị sẽ là 4.

Tương tự, khi sử dụng hàm EVEN, bất kể dấu của số là gì, giá trị luôn được điều chỉnh làm tròn lên theo nguyên tắc ra xa số 0 (không). Nếu số là số nguyên chẵn, sẽ không xảy ra việc làm tròn nào.

Mời bạn tham khảo một số laptop đang kinh doanh tại Điện máy XANH:

Bài viết đã hướng dẫn bạn 5 cách làm tròn số trong Excel chi tiết nhất. Chúc bạn thực hiện thành công!

Tầm quan trọng của việc làm tròn số