Tác Hại Của Dòng Điện – Thông tin tuyển sinh đào tạo Đại học Cao đẳng

Nguyên nhân khiến dòng điện tác động lên con người

Có rất nhiều nguyên nhân khiến con người bị nhiễm điện hay điện giật như giật điện tự nhiên hoặc giật điện do con người gây nên. Hiện nay các trường hợp điện giật chủ yếu là do con người tạo ra từ quá trình sinh hoạt hàng ngày.

Các trường hợp điện giật tự nhiên hình thành do bị sét đánh, tia hồ quang điện hoặc điện quang. Các trường hợp do đứt dây điện, nhiễm điện từ nguồn nước hay từ các vật kim loại khác.

Tác hại của dòng điện với cơ thể con người là gì?

Tác hại của dòng điện lên cơ thể người là gì? Dòng điện khi đi vào cơ thể có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng với cơ thể và sức khỏe như sinh lý, sức khỏe, hoặc có thể tạo ra sự kích thích tế bào, hủy hoại tế bào, gây co giật.

Đặc biệt có thể làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến các bộ phận trong cơ thể như phổi, tim như khiến ngừng hô hấp, máu ngừng tuần hoàn. Thêm vào đó dòng điện còn gây bỏng da, hoại tử một bộ phận trên cơ thể.

Dòng điện tác động trực tiếp lên cơ thể chia làm 3 loại chính là dòng điện cảm giác, dòng điện co giật và điện rung tim.

Dòng điện cảm giác là dòng điện gây ra sự kích thích nhẹ cho con người với cảm giác tê nhẹ, giật nhẹ và không hề gây nguy hiểm đến con người. Các dấu hiệu của tình trạng này có thể bỏng nhẹ hoặc rát nhẹ trên bề mặt da.

Dòng điện co giật là dòng điện có cường độ tác động cao, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm khác ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Dòng điện rung tim là dòng điện rất nguy hiểm ảnh hưởng trực tiếp đến tim, tổn thương quá trình vận hành của tim và máu trong cơ thể người. Trong trường hợp nghiêm trọng người bị điện rung tim tác động có thể bị chết luôn tại chỗ.

1. Tác hại của dòng điện lên con người

1.1.Các nguyên nhân con người bị điện giật

   Có rất nhiều nguyên nhân để khiến một người bị nhiễm điện, giật điện như bị giật điện do các nguồn điện tự nhiên hoặc bị giật điện do chính nguồn điện con người tạo ra. Hiện nay thì hầu hết như các trường hợp bị điện giật đều do các nguồn điện nhân tạo do người tạo, chủ yếu là điện sinh hoạt.

   Các trường hợp bị giật điện trong tự nhiên như: bị sét đánh, tia hồ quang điện, điện quang,… Các trường hợp bị giật điện do người tạo ra như: chập điện, đứt dây điện, nhiễm điện vào nước, dẫm hay cầm phải dây điện bị đứt, chạm vào các kim loại bị nhiễm điện,…Và nhiều nguyên nhân giật điện khác trong khi sinh hoạt, nhà máy sản xuất,…

1.2. Những tác hại của dòng điện khi đi vào cơ thể người

   Dòng điện khi đi vào cơ thể con người sẽ gây ra rất nhiều tác hại nghiêm trọng như tạo ra những tác động về nhiệt , sinh lý, điện phân gây ra sự kích thích các tế bào, hủy hoại các tế bào và gây ra co giật cơ bắp trên cơ thể con người.

   Dòng điện khi đi vào cơ thể người sẽ đặc biệt ảnh hưởng đến các bộ phận bên trong cơ thể người như các cơ tim, cơ phổi, làm chậm hoặc ngưng hoạt động các bộ phận này, khiến ngưng hô hấp làm ngưng tuần hoàn. Đặc biệt khi dòng điện đi vào cơ thể sẽ làm nóng phần bị điện tiếp xúc khí khô, bỏng da, hoại tử ảnh hưởng nghiêm trọng đế cả bên ngoài lẫn bên trong cơ thể.

   Dòng điện đi vào cơ thể con người thường được chia thành 3 loại chính: dòng điện cảm giác, dòng điện co giật, dòng điện rung tim

• Dòng điện cảm giác là loại điện gây ra kích thích nhẹ cho con người như gây tê nhẹ,  giật nhẹ và chưa gây nguy hiểm nghiêm trọng đến con người, nặng thì có thể bị bỏng nhẹ thông thường ngưỡng cảm giác con người cảm nhận được là từ 0,5mA.
• Dòng điện co giật là dòng điện có cường độ cao hơn loại cảm giác khi tiếp xúc với dạng này sẽ bị co giật trong một thời gian nếu nhanh bạn vẫn có thể bỏ tay ra khỏi nguồn điện gây giật. Để lâu sẽ rất nguy hiểm gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người ở mức độ 10mA vẫn có thể buông tay ra khỏi nguồn điện được.
• Dòng điện rung tim là dòng điện cực kỳ nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến tim, khiến tim rung mạnh, gây tổn thương đến các bộ phận trong. Trong trường hợp bị giật thì cần có người giúp thoát khỏi tình trạng bị giật điện một cách nhanh nhất nếu không có thể dẫn đến chết người.

Thời gian                            10ms      100ms   1s            3s

Dòng điện ngưỡng          500mA  400mA  50mA    40mA

Tia hồ quang điện: gây bỏng, cháy da, có khi phá hoại cả bộ phận mềm, gân và xương,…

1. Tác hại của dòng điện lên con người

Bài viết hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu về tác hại của dòng điện lên cơ thể con người. Ai cũng có nguy cơ bị điện giật, điện giật ở mức độ nhẹ sẽ gây ra hoảng sợ, điện giật ở mức độ mạnh sẽ gây chết người. Đã có rất nhiều vụ tai nạn điện giật chết người rất thương tâm đã xảy ra. Người chết không chỉ những người không hiểu biết hoặc ít hiểu biết về điện, mà còn cả những người đã được đào tạo nhưng làm sai quy tắc dẫn đến bị điện giật.

1.1. Các nguyên nhân con người bị điện giật

Có nhiều nguyên nhân, trường hộ để khiến cho một người bị nhiễm điện, điện giật như trường hợp bị điện giật do một số nguồn điện tự nhiên hay bị điện giật do chính con người tạo ra. Hiện nay hầu hết các trường hợp bị điện giật thì chúng đều do các nguồn điện nhân tạo mà chính con người đã tạo ra, chủ yếu các vụ điện giật đều là các nguồn điện sinh hoạt hiện nay.

Một số trường hợp bị giật điện trong tự nhiên đó là do: bị sét đánh, tia hồ quang điện, điện quang,…

Một số trường hợp bị điện giật do con người tạo ra như sau: chập, cháy điện, đứt dây điện, nhiễm điện vào nước, dẫm hay cầm phải dây điện bị đứt, chạm vào các kim loại bị nhiễm điện,… Nhiều nguyên nhân gây ra giật điện khác trong sinh hoạt, nhà máy sản xuất…

1.2. Những tác hại của dòng điện khi đi vào cơ thể người

Dòng điện khi chúng chạy vào cơ thể con người khi đó sẽ gây ra rất nhiều tác hại nghiêm trọng như tạo ra những tác động về nhiệt, sinh lý, điện phân sẽ gây ra sự kích thích các tế bào, hủy hoại các tế bào và gây ra co giật cơ bắp trên cơ thể con người.

Dòng điện khi chúng chạy vào cơ thể người khi đó sẽ đặc biệt ảnh hưởng đến các bộ phận bên trong cơ thể người như các bộ phận cơ tim, cơ phổi, làm chậm hoặc ngưng hoạt động các bộ phận này, chúng khiến ngưng hô hấp làm ngưng tuần hoàn. Đặc biệt khi dòng điện đi vào cơ thể chúng sẽ làm nóng phần bị điện tiếp xúc khi khô, bỏng da, hoại từ ảnh hưởng nghiêm trọng để cả bên ngoài lẫn bên trong cơ thể người.

Dòng điện khi chúng đi vào cơ thể của con người chúng thường được chia thành 3 loại chính như sau: Dòng điện cảm giác, dòng điện rung tim, dòng điện co giật

• Dòng điện cảm giác đây là loại dòng điện gây ra kích thích nhẹ lên cơ thể con người như gây tê nhẹ, giật nhẹ và chưa gây nguy hiểm nghiêm trọng đến cơ thể của con người, nếu nặng thì có thể bị bỏng nhẹ thông thường ngưỡng cảm giác con người cảm nhận được là từ 0,5mA.
• Dòng điện rung tim đây là dòng điện cực kỳ nguy hiểm, chúng gây ảnh hưởng trực tiếp đến tim, khiến cho tim rung mạnh, gây tổn thương đến các bộ phận bên trong cơ thể con người. Trong trường hợp nếu bị giật thì chúng ta cần phải có người giúp thoát khỏi tình trạng bị giật điện một cách nhanh nhất nếu không có thể dẫn đến chết người.
• Dòng điện co giật đây là dòng điện có cường độ cao hơn loại cảm giác khi tiếp xúc với dạng này sẽ bị co giật trong một thời gian nếu sử lý nhanh thì bạn vẫn có thể bỏ tay ra khỏi nguồn điện gây giật. Để lâu sẽ rất nguy hiểm gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người ở mức độ 10mA vẫn có thể buông tay ra khỏi nguồn điện được.

Tia hồ quang điện: chúng có thể gây ra các thương tích như bỏng, cháy da, có khi phá hoại cả phần mềm, gân và xương…

Tác hại của dòng điện lên cơ thể con người.

Dòng điện là dòng dịch chuyển có hướng của các hạt điện tích (có nhiều loại hạt điện tích nhưng chủ yếu là electron). Dòng điện có khả năng làm nóng vật khi di chuyển qua nó. Hoặc gây ra các phản ứng hóa sinh vì vậy khi đạt đến một cường độ đủ lớn. Nó có thể gây tác hại lên cơ thể con người nói riêng và các cơ thể sống nói chung.

>>> Mua ngay ổn áp Standa 10KVA chính hãng 100% dây đồng dùng cho gia đình giá chỉ 4.499.000 VNĐ

Nguy cơ bị điện giật

Con người có thể bị nguy hiểm bởi:

– Tia hồ quang điện;

– Dòng điện truyền qua ngưòi khi chạm vào mạch điện

– Phóng điện từ bộ phận mang điện qua không khí vào cơ thể người (nếu người đó đến quá gần các bộ phận mang điện áp cao)

Tác hại của dòng điện:

Dòng điện chạy qua cơ thể người sẽ gây ra những tác động về nhiệt, điện phân và sinh lý. Trong đó tác động sinh lý gây sự kích thích các tổ chức tế bào kèm theo sự co giật các cơ bắp.

>>> Tham khảo bảng giá ổn áp Lioa Nhật Linh đời mới 

Trong đó đặc biệt quan trọng là cơ tim và cơ phổi, gây tổn thương cơ thể sống hoặc làm ngưng trệ cơ quan hô hấp và tuần hoàn. Tuỳ theo giá  trị dòng điện đi qua cơ thể mà có tác động khác nhau.

Người ta chia ra 3 mức độ dòng điện kích thích là: dòng điện cảm giác, dòng điện co giật (hay còn gọi là dòng điện tự buông), dòng điện rung tim.

Dòng điện cảm giác: Là dòng điện chạy qua cơ thể gây kích thích mà con người cảm nhận được nhưng chưa gây nguy hiểm cho cơ thể. Theo qui định quốc tế ngưỡng cảm giác là 0,5mA.

Dòng điện co giật (dòng điện tự buông): Là dòng điện chạy qua cơ thể gây co giật và vẫn còn có thể tự buông tay ra khỏi vật mang điện. Theo qui định quốc tế ngưỡng tự buông là 10mA.

Dòng điện rung tim: Là dòng điện chạy qua cơ thể gây rung tim. Theo qui định quốc tế ngưỡng rung tim như sau:

Ví dụ:

* Tia hồ quang điện: gây thương tích ngoài da: Bỏng, cháy, có khi phá hoại cả phần mềm, gân và xương.

* Dòng điện truyền qua cơ thể con người gây ra tác động:

– Nhiệt: đốt cháy cơ thể: mạch máu, dây thần kinh, tim, não… —-> Phá huỷ

– Điện phân: phân huỷ các chất lỏng trong cơ thể (máu) —-> phá vỡ thành phần máu và các mô.

– Sinh học: gây co giật cơ bắp đặc biệt cơ tim , phổi —-> ngừng hoạt động của cơ quan hô hấp và tuần hoàn. Nếu dòng điện truyền qua não: phá huỷ trực tiếp hệ thần kinh TW.

Thống kê tai nạn điện
Đối với các loại thiết bị điện và đồ dùng gia đình (mạng hạ thế)

1. Tác hại của dòng điện lên con người

1.1. Các nguyên do con người bị điện giật

   Có rất nhiều nguyên nhân để khiến một người bị nhiễm điện, giật điện như bị giật điện do các nguồn điện tự nhiên hoặc bị giật điện do chính nguồn điện con người tạo ra. Hiện nay thì hầu hết như các trường hợp bị điện giật đều do các nguồn điện nhân tạo do người tạo, chủ yếu là điện sinh hoạt.

   Các trường hợp bị giật điện trong tự nhiên như: bị sét đánh, tia hồ quang điện, điện quang,… Các trường hợp bị giật điện do người tạo ra như: chập điện, đứt dây điện, nhiễm điện vào nước, dẫm hay cầm phải dây điện bị đứt, chạm vào các kim loại bị nhiễm điện,…Và nhiều nguyên nhân giật điện khác trong khi sinh hoạt, nhà máy sản xuất,…

1.2. Những tác hại của dòng điện khi đi vào khung hình người

   Dòng điện khi đi vào cơ thể con người sẽ gây ra rất nhiều tác hại nghiêm trọng như tạo ra những tác động về nhiệt, sinh lý, điện phân gây ra sự kích thích các tế bào, hủy hoại các tế bào và gây ra co giật cơ bắp trên cơ thể con người.

   Dòng điện khi đi vào cơ thể người sẽ đặc biệt ảnh hưởng đến các bộ phận bên trong cơ thể người như các cơ tim, cơ phổi, làm chậm hoặc ngưng hoạt động các bộ phận này, khiến ngưng hô hấp làm ngưng tuần hoàn. Đặc biệt khi dòng điện đi vào cơ thể sẽ làm nóng phần bị điện tiếp xúc khí khô, bỏng da, hoại tử ảnh hưởng nghiêm trọng đế cả bên ngoài lẫn bên trong cơ thể.

   Dòng điện đi vào cơ thể con người thường được chia thành 3 loại chính: dòng điện cảm giác, dòng điện co giật, dòng điện rung tim

• Dòng điện cảm giác là loại điện gây ra kích thích nhẹ cho con người như gây tê nhẹ,  giật nhẹ và chưa gây nguy hiểm nghiêm trọng đến con người, nặng thì có thể bị bỏng nhẹ thông thường ngưỡng cảm giác con người cảm nhận được là từ 0,5mA.

• Dòng điện co giật là dòng điện có cường độ cao hơn loại cảm giác khi tiếp xúc với dạng này sẽ bị co giật trong một thời gian nếu nhanh bạn vẫn có thể bỏ tay ra khỏi nguồn điện gây giật. Để lâu sẽ rất nguy hiểm gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người ở mức độ 10mA vẫn có thể buông tay ra khỏi nguồn điện được.

• Dòng điện rung tim là dòng điện cực kỳ nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến tim, khiến tim rung mạnh, gây tổn thương đến các bộ phận trong. Trong trường hợp bị giật thì cần có người giúp thoát khỏi tình trạng bị giật điện một cách nhanh nhất nếu không có thể dẫn đến chết người.

Thời gian                            10ms      100ms   1s            3s

Dòng điện ngưỡng          500mA  400mA  50mA    40mA

Tia hồ quang điện: gây bỏng, cháy da, có khi phá hoại cả bộ phận mềm, gân và xương,…

Điện là gì ?

Điện xuất hiện trước khi con người tìm ra và sử dụng nó trong cuộc sống hằng ngày.

.Trước khi tìm hiểu về dòng điện là gì chúng ta cần biết điện là gì để hiểu rõ hơn bản chất của dòng điện.

Sét được xem là dòng điện mạnh nhất tồn tại trong thiên nhiên với tốc độ khoảng 100.000 km/s và cường độ lên tới hàng nghìn vôn ( voltage ). Khái niệm điện khá rộng với nhiều cơ chế vật lý khác nhau:

• Điện tích : là một chất của hạt nguyên tử. Các vật chất đều mang điện tích dù rất nhỏ.
• Dòng điện : là sự di chuyển của các hạt điện tích được tính bằng ampe.
• Điện trường : khi các điện tích chuyển động nó tao ra từ trường. Điện trường được tạo ra ngay cả khi nó không có dòng điện
• Điện thế : khả năng sinh công lên một hạt điện tích được tính bằng Vôn ( voltage )
• Điện năng : nguồn cung cấp cho các thiết bị tiêu thụ điện.
• Nam châm điện : hoạt động dựa trên nguyên tắc từ trường. Hoạt động khi được cung cấp nguồn điện.

Điện là một hiện tượng vật lý với sự góp mặt của các điện tích. Trong các hiện tượng điện thì các điện tích tạo ra các trường điện từ, mà các trường điện từ này lại tác động đến các điện tích khác.

Dòng điện là gì ?

Khi tôi lên google và gõ tìm kiếm từ khoá “ dòng điện là gì “ thì kết quả tìm kiếm theo Wiki thì : “ dòng điện là dòng chuyển dịch có hướng của các hạt mang điện. Trong các mạch điện, dòng điện tạo ra do sự chuyển dịch của các electron dọc theo dây dẩn. Ngoài ra, hạt mang điện cũng có thể là các ion hoặc chất điện ly.

Theo định nghĩa : “ dòng điện là gì lớp 7 “

thì

– Dòng điện là dòng của các điện tích chuyển động theo 1 hướng.

– Quy ước về chiều dòng điện là chiều từ cực dương đi qua dây dẫn và các dụng cụ điện tới cực âm của nguồn điện.

Để hiểu đơn giản, tôi lấy ví dụ bình chứa A bị khoá van lại thì nước không thể chảy sang bình chứa B. Khi mở van, sẽ có một lượng nước chảy từ bình chứa A sang B. Do nước chỉ chảy tự nhiên từ A sang B với lực hút của trái đất nên ví dụ này hoạt động tương tự dòng điện một chiều.

Dòng điện chạy từ cực dương sang âm cũng giống như dòng nước chảy từ trên xuống và không thể đi ngược lại.

Chất dẩn điện là gì ?

Các dây dẩn điện đều được làm bằng kim loại. Bạn có biết tại sao hay không ? Tại sao khi mua dây điện thì dây đồng lại được sử dụng phổ biến hơn dây nhôm ?

Một chất được gọi là dẩn điện khi nó cho phép dòng điện chạy qua nó theo một hoặc nhiều hướng. Chúng ta thấy rằng dây dẩn điện có thể dẩn điện dọc theo chiều dài của dây dẩn.

Các kim loại như đồng, nhôm có các điện tích chuyển động là các electron thuận lợi cho việc truyền dẩn điện năng. Phần lớn các vật chất làm từ kim loại đều dẩn điện nhưng đồng được xem là vật liệu phù hợp nhất để làm dây dẩn điện do tính chất vật lý : mềm, dẻo, dể uống cong, giá thành rẻ hơn các kim loại khác.

Vàng ngoài được dùng làm trang sức còn được xem là vật liệu tốt nhất làm vật liệu dẩn điện. Trong các bo mạch máy tính, linh kiện điện tử cao cấp cho y dược, vũ trụ đều dung kim loại vàng để truyền dẩn điện năng.

Ngược lại,

Các chất không dẩn điện được gọi là chất cách điện với ít điện tích chuyển động tự do bên trong. Các chất như : nhựa, sứ thường được làm chất cách điện.

Chiều dòng điện là gì ?

Theo quy ước thì chiều dòng điện là chiều dịch chuyển của các điện tích dương. Chiều của dòng điện được phân chia thành các trường hợp sau :

• Trong kim loại : các điện tích dương ( proton ) chỉ giao động tại chỗ, còn các điện tích âm ( electron ) lại chuyển động. Chiều của dòng điện trong kim loại là chiều di chuyển có hướng từ cực âm qua cực dương.
• Trong các môi trường dẩn điện như điện phân, plasma các hạt điện tích trái dấu có thể di chuyển cùng lúc và ngược chiều nhau.
• Trong các chất bán dẩn PNP dù là các electron di chuyển nhưng dòng điện lại là sự chuyển động của các điện tích dương. Tuỳ vào các linh kiện điện tử như điện trở, tụ điện, transitor có thể nối với các tải 1 chiều thì dòng đi từ cực dương của nguồn qua tải đến cực âm.
• Trong các mạch điều khiển một chiều DC thì chiều của dòng điện được quy ước là chiều của các điện tích dương và ngược với điện tích âm.
• Với nguồn DC thì đi từ cực âm qua cực dương

Dòng điện theo quy ước là chiều từ cực dương qua dây dẩn tới các thiết bị tiêu thụ điện rồi tới cực âm của nguồn. Điều này dể dàng kiểm chứng nếu bạn ngồi trên ghé nhựa / gỗ ( cách điện ) chạm vào dây pha ( 220V ac ) nhưng chân không chạm đất. Thì bạn sẽ không bao giờ bị giật.

Chiều dòng điện trong kim loại

Theo quy ước thì chiều của dòng điện là chiều của các điện tích dương. Do vậy dòng điện trong kim loại ngược chiều với chiều của các electron tự do. Các electron là các hạt mang điện nên dòng điện trong kim loại là dòng chuyển dịch của các hạt electron.

1. Khái niệm

Mục tiêu: Hiểu biết tổng quan tình hình tai nạn điện giật, nguyên nhân dẫn đến sự cố điện giật đối với con người.

– Khoa học hiện nay đã biết rõ về tác dụng sinh lí của dòng điện lên cơ thể người và những tác hại của nó.

– Căn cứ vào số liệu các trường hợp tai nạn đối với con người, cũng như các thí nghiệm trên động vật cho thấy rằng trong tổng số các trường hợp tai nạn điện giật có 76,4% trường hợp tử vong hoặc thương tật nặng ở các mạng điện U < 1000V và 23,6% ở các mạng điện U > 1000V.

– Khi phân loại nạn nhân do điện giật thấy rằng nạn nhân làm việc trong ngành điện chiếm 42,2%, nạn nhân không có chuyên môn về điện chiếm 57,8%.

– Các sự cố dẫn đến bị điện giật:

• Chạm trực tiếp vào dây dẫn điện.
• Chạm gián tiếp vào phần kim loại của thiết bị điện bị chạm vỏ.
• Chạm vào vật không phải bằng kim loại có mang điện áp như tường, nền nhà.
• Bị chấn thương do hồ quang điện phát ra khi vận hành thiết bị.

+ Đối với điện giật: tùy theo mức độ, dòng điện qua người sẽ gây nên những phản ứng sinh học như co cơ, tê liệt hệ thống hô hấp, sự co giãn nhịp tim bị rối loạn, sự kích thích và đình trệ hoạt động của não.

+ Đối với đốt cháy hồ quang: dòng diện cường độ lớn tạo nên sự hủy diệt lớp da, sâu hơn có thể hủy diệt các cơ bắp, lớp mỡ, gân, xương. Nếu xảy ra ở một diện tích khá rộng hay tổn thương các cơ quan quan trọng có thể dẫn đến tử vong.

– Các nguyên nhân xảy ra tai nạn điện:

+ Trình độ tổ chức, quản lí công tác lắp đặt, xây dựng, sửa chữa công trình điện chưa tốt.

+ Vi phạm qui trình kĩ thuật an toàn như đóng điện khi có người đang sửa chữa mà chưa đóng dao tiếp đất an toàn, thao tác vận hành thiết bị điện không đúng qui trình.

2. Các yếu tố liên quan mức độ tác dụng của dòng điện đối với cơ thể người

Mục tiêu: Phân tích để hiểu và nắm vững được các yếu tố liên quan đến mức độ tác dụng của dòng điện như điện trở của cơ thể người, trị số dòng điện, tần số dòng điện, đường đi của dòng điện, thời gian dòng điện chạy qua cơ thể người.

a. Giá trị dòng điện đi qua người:

Dòng điện chạy qua cơ thể người (I_ng), tuỳ thuộc vào trị số của nó, cũng như loại dòng điện một chiều hoặc xoay chiều mà có thể gây nên mức độ nguy hiểm khác nhau.

Giá trị lớn nhất của dòng điện không nguy hiểm đối với người là:

• 10mA: dòng AC.
• 50mA: dòng DC.

Trị số dòng điện xoay chiều từ 10-50 mA thì khả năng tự mình rời khỏi vật mang điện rất khó vì có sự co giật của cơ bắp. Khi lớn hơn 50 mA thì có thể dẫn đến nguy hiểm chết người vì có sự mất ổn định của hệ thần kinh và sự rung tương ứng với sự dừng làm việc của tim.

Các giới hạn an toàn của trị số dòng điện xoay chiều qua người và thời gian tiếp xúc.

Bảng tác hại của dòng điện đối với cơ thể con người.

b. Điện trở của người:

Bao gồm lớp da tiếp xúc bên ngoài, các thành phần bên trong cơ thể như thịt, mỡ, máu, xương, dịch thể… cấu tạo nên điện trở của người (R_ng).

Là yếu tố quan trọng để xác định độ lớn dòng đi qua cơ thể người.

I_ng =U_ng/R_ng.

Điện trở của người gồm có 2 phần: da có điện trở từ (1.6-2).10⁶ Ω, các cơ quan nội tạng khác như: tủy sống, huyết thanh, hệ cơ bắp, máu có điện trở khoảng vài trăm Ω.

Điện trở suất của các thành phần khác nhau của cơ thể người được trình bày trong bảng.

Bảng 2. Điện trở suất của một số thành phần cấu tạo cơ thể người.

Theo bảng dưới, da hay nói một cách chính xác lớp sừng của da là bộ phận đóng góp rất đáng kể vào trị số điện trở của người. Khi ở trạng thái khô ráo, lớp sừng của da có điện trở khá lớn có tác dụng như một lớp cách điện. Điện trở của các bộ phận bên trong đóng góp không đáng kể vào trị số điện trở của người. Điện trở của người có giá trị nằm trong khoảng 40-400 kΩ, thậm chí lên đến 500 kΩ.

Nói chung, điện trở của người có giá trị không ổn định phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như diện tích tiếp xúc, áp lực tiếp xúc, vị trí cơ thể tiếp xúc, độ ẩm môi trường, nhiệt độ môi trường, thời gian dòng điện tác dụng, giới tính, tuổi tác,…

Điện áp:

Khi điện áp tăng sẽ xuất hiện sự xuyên thủng da dẫn đến điện trở của cơ thể sẽ giảm đến một giá trị nhất định không đổi.

Sự xuyên thủng da bắt đầu ở điện áp 10-50V.

Diện tích tiếp xúc:

Diện tích tiếp xúc càng lớn, điện trở người càng bé do điện trở thay đổi tỷ lệ nghịch với tiết diện dòng điện chạy qua.

Áp lực tiếp xúc:

Áp lực tiếp xúc lớn, điện trở người bé.

Độ ẩm môi trường:

Độ ẩm cao dẫn đến độ dẫn điện của lớp da sẽ tăng lên, điện trở người giảm.

Nhiệt độ môi trường:

Nhiệt độ môi trường cao, tuyến mồ hôi hoạt động nhiều, điện trở người giảm.

Thời gian dòng tác dụng:

Thời gian dòng chạy qua người tăng sẽ dẫn đến:

• Xảy ra quá trình xuyên thủng da, điện trở người giảm.
• Nhiệt lượng tỏa ra của cơ thể tăng, tạo nên sự hoạt động tích cực của tuyến mồ hôi, điện trở người giảm.

c. Điện áp tiếp xúc:

Ta có thể coi điện áp tiếp xúc là điện áp đặt lên cơ thể người khi bị điện giật. Nó phụ thuộc tình trạng tiếp xúc, điện áp và cấu trúc mạng điện.

Điện áp tiếp xúc là thông số quan trọng ảnh hưởng đến cường độ dòng điện qua người. ta có: I_ng = U_tx/R_người.

Theo tiêu chuẩn IEC 364-4-4.1, giới hạn điện áp an toàn cho người là:

d. Đường đi của dòng qua người

Dòng diện đi qua tim, vị trí có hệ thần kinh tập trung, hay các vị trí khớp nối của tay có mức độ nguy hiểm cao. Ví dụ: vùng đầu, gáy, cổ, thái dương; vùng bụng, cuống phổi.

Dòng đi từ tay phải qua chân có lượng dòng điện đi qua tim lớn nhất.

e. Tần số dòng điện

Khi tần số dòng điện (f) qua người tăng, R_ng giảm do thành phần dung kháng giảm, I_ng tăng. Tuy nhiên khi f tăng cao mức độ tai nạn sẽ giảm thấp hơn so với tần số công nghiệp (50-60 Hz). Thực vậy, khi tần số dòng điện tăng, quãng chạy của các ion rút ngắn, mức độ phá huỷ tế bào giảm đi. Ở tần số rất cao, các ion gần như đứng yên, tế bào hầu như không bị phá huỷ; nếu dòng điện đủ lớn thì sự đốt cháy trở nên nghiêm trọng.

Các thí nghiệm sinh học trên động vật đã chứng tỏ rằng ở tần số điện công nghiệp mức độ phá huỷ các tế bào rất lớn và trị số của dòng điện nguy hiểm bé nhất là 10 mA.

Dòng điện một chiều tương ứng với tần số dòng điện bằng không, ít nguy hiểm hơn so với dòng điện xoay chiều tần số công nghiệp.

Tuy nhiên khi điện áp càng lớn thì mức độ nguy hiểm điện giật của dòng điện một chiều càng tăng. Cụ thể là ở điện áp lớn hơn 450V thì mức độ nguy hiểm của nó có cùng mức độ nguy hiểm như dòng điện xoay chiều tần số công nghiệp. Sự tương đương giữa mức độ nguy hiểm của điện áp một chiều và điện áp xoay chiều tần số công nghiệp được trình bày trong bảng.

Bảng. Sự tương đương giữa mức độ nguy hiểm của điện áp một chiều và điện áp xoay chiều tần số công nghiệp.

Dòng một chiều ít nguy hiểm hơn dòng xoay chiều.

Đối với dòng xoay chiều, tần số nguy hiểm nhất là 50-60Hz. Khi trị số tần số càng cao thì mức độ nguy hiểm giảm đi.

f. Tình trạng sức khỏe và thể xác con người

Người mệt mỏi, tình trạng say rượu khi bị điện giật dễ dẫn tới tình trạng “sốc điện ‘’.

Phụ nữ, trẻ em nhạy cảm với hiện tượng ‘’sốc điện‘’.

g. Sự chú ý của người lúc tiếp xúc

Khi không được chuẩn bị hay chú ý trước khi tiếp xúc điện sẽ dẫn đến tình trạng nghiêm trọng hơn, đặc biệt khi dòng điện chạy qua hệ thống thần kinh.

Nguồn: Bài giảng An toàn điện